Zawody F3K - Podstawy, regulamin itd.

[Czaro]

Chciałbym napisać parę słów o podstawowych zasadach rządzących w F3K, tak żeby ułatwić pierwszy kontakt z tą dyscypliną. Jeżeli dyskusja pod postem rozwinęłaby się w odpowiednią stronę, moglibyśmy zahaczyć o szczegółowe aspekty latania zawodniczego, kruczki regulaminowe, czy najczęściej stosowane strategie itp. Jestem otwarty na wszelkie pytania i sugestie.

 

Całym sportem lotniczym na świecie zarządza FAI - Międzynarodowa Federacja Sportów Lotniczych. W ramach dyscypliny modelarstwa lotniczego wyodrębniona została klasa o oznaczeniu F3K, dla modeli szybowców DLG. Jest to klasa mistrzowska, czyli taka w której rozgrywane są Mistrzostwa Świata, jak również Mistrzostwa Europy, oraz Eurotour - odpowiednik Pucharu Europy. W Polsce rozgrywane są Mistrzostwa Polski i Puchar Polski, czyli seria kilku zawodów, w których wyniki łączy się w jeden ranking, aby wyłonić zdobywcę Pucharu w danym roku. Zarządza tym Aeroklub Polski i ta organizacja, jako członek FAI ma prawo wystawiać Reprezentację Polski na Mistrzostwa Świata, czy Europy.

 

Oficjalne przepisy do tej klasy można znaleźć pod linkiem:

http://www.fai.org/downloads/ciam/SC4_F3Soaring_2017

 

Informacje o zawodach w Polsce, wynikach, rankingach itd. można znaleźć tutaj: http://www.f3k.pl

Działa też grupa na Facebooku: https://www.facebook.com/groups/195809670559877/?ref=bookmarks

 

Puchar Świata - kalendarz zawodów, ranking: http://www.fai.org/world-cups/f3k-hand-launch-gliders

Eurotour: http://contestmodellsport5646.apps-1and1.net/competition-categories/f3k/

 

 

Ogólny zarys przepisów stosowanych na zawodach F3K:

(tekst powstał na podstawie archiwalnego tłumaczenia regulaminu z 2006 roku wykonanego przez Radka Pilskiego. Starałem się jednak zaktualizować zapisy do obecnie obowiązujących)

 

 

    1. Uwagi ogólne

Podczas zawodów rozgrywane są różne konkurencje (zadania), podczas których piloci zdalnie sterowanych modeli szybowców wyrzucanych ręką muszę wykonać określone zadania. Zawody powinny składać się z minimum pięciu kolejek lotów. Organizator musi zapewnić dostateczną liczbę chronometrażystów aby umożliwić równoległe loty przez cały czas trwania zawodów (lub może zezwolić pomocnikowi zawodnika, aby był on jednocześnie jego chronometrażystą).

 

Każdy zawodnik ma prawo posiadać jednego pomocnika, który nie może jednak w żaden fizyczny sposób wpływać na lot modelu, za wyjątkiem pomocy w przyniesieniu modelu, który wylądował poza strefą startów i lądowań.

 

    2. Definicja modelu

W zawodach można używać modeli szybowców o następujących parametrach:
Maksymalna rozpiętość skrzydeł 1500 mm
Maksymalna masa 600 g
Minimalny promień noska kadłuba 5 mm (technika pomiaru - patrz wzór przymiaru nosa kadłuba modelu kl. F3B)

 

Balast musi znajdować się wewnątrz modelu i musi być bezpiecznie zamocowany.

Model musi być wyrzucany ręką i sterowany przy użyciu aparatury radiowej, za pomocą której zawodnik może oddziaływać na nieograniczoną liczbę powierzchni sterowych.
Model może mieć otwory, kołki lub wzmocnienia umożliwiające lepsze uchwycenie modelu ręką. Kołki muszą być sztywne i muszą stanowić stałą część modelu (nie mogą być rozciągliwe ani wciągane).
Nie zezwala się na używanie w modelu jakichkolwiek przyrządów (urządzeń, mechanizmów), które nie stanowią części modelu podczas startu lub po starcie.
W przypadku gdy podczas kolejki lotów zawodnik użył modelu nie spełniającego powyższych kryteriów jego punktacja za tą kolejkę lotów wynosi 0 punktów.
Zawodnik może korzystać z pięciu modeli (w szczególności może zmienić model podczas trwania czasu startowego) pod warunkiem, że używane modele odpowiadają wymaganiom technicznym, a zawodnik stosuje przydzieloną mu częstotliwość.

W danym momencie w polu startowym może znajdować się tylko jeden model danego zawodnika. W trakcie czasu startowego zawodnik może wymienić model na inny, tylko spośród modeli leżących w polu przygotowawczym. Aby móc to zrobić, "stary" model musi zostać odłożony w to samo pole przygotowawcze, z którego zabierany jest "nowy" model.

W przypadku, kiedy od modelu w trakcie lotu oddzieli się jakakolwiek część, lot jest punktowany na 0 punktów. Jeżeli model utraci swoją część w wyniku kolizji, lub w trakcie lądowania (po pierwszym kontakcie z ziemią, przeszkodą, lub osobą) lot jest mimo to uznawany.

 

    3 Definicja pola startowego

Teren do lotów, na którym rozgrywane są zawody powinien być możliwie płaski i odpowiednio rozległy, tak aby umożliwić równoczesne loty kilku modeli.
Zawody muszą być rozgrywane w terenie możliwie płaskim, głównym źródłem noszeń nie powinny być prądy zboczowe wynikające z nachylenia terenu.
Przed rozpoczęciem zawodów organizator musi określić pole startowe, gdzie muszą odbywać się wszystkie starty i lądowania. W przypadku startu bądź lądowania poza wyznaczoną strefą, lot oceniony zostaje na zero punktów.
Wymiary pola startowego muszą być na tyle duże, aby zapewnić każdemu zawodnikowi swobodne wykonywanie lotów, tzn. przynajmniej 30m odległości od kolejnego zawodnika, na kierunku startu. Organizator powinien przewidzieć przynajmniej 900m² na zawodnika (kwadrat 30m x 30m).

 

Przy granicy pola startowego (w odległości do 2m) wyznacza się pole przygotowawcze, o takich rozmiarach, aby każdy zawodnik miał dostępne przynajmniej 4m².

    4. Bezpieczeństwo

Z uwagi na zapewnienie możliwie najwyższego poziomu bezpieczeństwa, należy unikać jakiegokolwiek kontaktu osoby postronnej (za wyjątkiem pilota) z lecącym, lub wypuszczanym modelem, wewnątrz, jak i poza polem startowym. Dotyczy to również przypadku, kiedy model jest trzymany przez zawodnika pomiędzy lądowaniem, a kolejnym startem.

Jeżeli jednak taki kontakt nastąpi, na zawodnika zostaną nałożone punkty karne. W przypadku kiedy kontakt osoby z modelem nastąpi w trakcie wyrzutu modelu zawodnik zostanie zdyskwalifikowany w danej rundzie.

 

Punkty karne odejmowane od wyniku końcowego zawodnika:

100 pkt. - za kontakt lecącego modelu z osobą postronną  poza wyznaczoną strefą bezpieczeństwa

100 pkt. - za kontakt modelu z przedmiotami i ziemią wewnątrz wyznaczonej wcześniej strefy bezpieczeństwa

300 pkt. - za kontakt lecącego modelu z osobą postronną wewnątrz wyznaczonej wcześniej strefy bezpieczeństwa

 

    5. Warunki pogodowe

Zawody powinny zostać przerwane lub start powinien zostać opóźniony przez Kierownika Zawodów lub Jury, jeśli prędkość wiatru mierzona na wysokości 2 metrów nad ziemią w polu startów i lądowań, jest przez przynajmniej jedną minutę większa niż 8 m/s.

 

    6. Definicja lądowania
Lądowanie uznaje się za prawidłowe jeśli:
- po zatrzymaniu modelu przynajmniej jedna część modelu dotyka pola startowego;
- zawodnik łapie model ręką (lub przynajmniej dotyka go którąkolwiek częścią ciała), przy czym stoi obiema stopami w polu startowym;

    7. Czas lotu
Czas lotu mierzony jest od momentu wypuszczenia modelu z ręki przez zawodnika, do momentu zatrzymania się modelu na ziemi lub innym obiekcie pozostającym w kontakcie z ziemią, lub złapania modelu przez zawodnika, lub do zakończenia czasu startowego.

W zadaniach, w których określony jest maksymalny mierzony czas lotu, pomiar jest dokonywany tylko do podanej wartości.

Czas lotu zaokrągla się w dół, do pełnych sekund.

 

Lot uznaje się za ważny jeśli:
- start oraz lądowanie modelu odbyły się w polu startowym
- start nastąpił podczas trwania czasu startowego dla danej grupy.

    8. Definicja kolejki lotów
Zawody składają się z kolejek lotów. Podczas każdej kolejki lotów zawodnicy dysponują określonym czasem startowym zdeterminowanym przez listę zadań w ramach danej kolejki lotów. Początek oraz koniec czasu startowego sygnalizowane są za pomocą urządzenia dźwiękowego. Zawodnicy powinni zostać podzieleni na możliwie jak najmniejszą liczbę grup. Grupa powinna mieć nie mniej niż 5 pilotów. Wyniki są normalizowane w ramach każdej z grup, przy czym podstawą dla normalizacji wyników jest 1000 punktów przyznawane zwycięzcy w danej grupie. Organizator powinien tak losować zawodników do grup w poszczególnych kolejkach lotów, aby podczas całych zawodów, każda para zawodników spotkała się w tej samej grupie (w miarę możliwości) taką samą liczbę razy.

Przed czasem startowym dla każdej z grup zawodnicy otrzymują przynajmniej 1 minutę czasu przygotowawczego, ogłaszanego przez organizatora. Podczas czasu przygotowawczego zawodnicy z danej grupy mogą wykonywać z pola startowego loty próbne.

 

Przykład:
Zawodnik A: 400 sek = 800 punktów
Zawodnik B: 500 sek = 1000 punktów
Zawodnik C: 350 sek = 700 punktów

 

    9. Wynik końcowy
Wynikiem końcowym jest suma znormalizowanych wyników z każdej kolejki dla każdego zawodnika z uwzględnieniem przyznanych punktów karnych. W przypadku gdy podczas zawodów rozegranych zostało więcej niż 5 kolejek, najgorszy wynik każdego zawodnika jest pomijany.

W przypadku remisu do ostatecznej punktacji brane są pod uwagę skreślone wyniki.

Każdy zawodnik musi ukończyć przynajmniej 3 kolejki, aby jego wynik był uznany za ważny.

    10. Definicje zadań
Szczegółowa lista zadań, które będą rozegrane danego dnia musi zostać ogłoszona przez organizatora przed rozpoczęciem zawodów. Lista możliwych zadań została zdefiniowana poniżej. W zależności od ilości zawodników i warunków pogodowych czas startowy może zostać zredukowany przez organizatora. Nie są odejmowane punkty za loty dłuższe niż maksymalny czas lotu w danym zadaniu lub za zakończenie lotu po zakończeniu czasu startowego. Wszyscy zawodnicy muszą wylądować gdy tylko zakończą bieżące zadanie. Jeśli model nie wyląduje w ciągu 30 sek po sygnale zakończenia czasu startowego pilot uzyskuje za ostatni lot tego modelu 0 punktów.

Lista zadań

    10.1. Zadanie A (Ostatni lot)
Podczas czasu startowego zawodnik może dokonać nieograniczonej liczby startów, jednakże tylko ostatni lot jest punktowany. Maksymalna punktowana długość lotu to 300 sek. Każdy kolejny start modelu powoduje anulowanie poprzedniego lotu.
Czas startowy: 7, lub 10  minut.

 

 

    10.2. Zadanie B (Przedostatni i ostatni lot)
Podczas czasu startowego zawodnik może dokonać nieograniczonej liczby startów, jednakże tylko przedostatni oraz ostatni lot są punktowane. Maksymalna punktowana długość pojedynczego lotu wynosi 240 sek, dla czasu startowego 10 minut. Dla czasu startowego 7 minut, maksymalny punktowany czas lotu wynosi 180 sek.

Przykład:
pierwszy lot 65 sek
drugi lot 45 sek
trzeci lot 55 sek
czwarty lot 85 sek
Wynik: 140 sek

 

 

   10.3. Zadanie C (Wszyscy w górę, ostatni na ziemi)
Każdy zawodnik grupy musi wyrzucić swój model w ciągu 3 sekundowego sygnału dźwiękowego. Maksymalny punktowany czas lotu wynosi 180 sek.

Organizator przed początkiem zawodów określa liczbę rzutów (od 3 do 5). Czasy wszystkich lotów zawodnika są dodawane do siebie a następnie normalizowane w celu uzyskania punktacji za to zadanie.

Przykład:
Zawodnik A: 45 sek + 50 sek + 35 sek = 130 sek = 812,50 punktów
Zawodnik B: 50 sek + 50 sek + 60 sek = 160 sek = 1000 punktów
Zawodnik C: 30 sek + 80 sek + 40 sek = 150 sek = 937,50 punktów

 

 

    10.4. Zadanie D (Wydłużanie czasu o 15 s (od 30 do 120 sek) )
Podczas czasu startowego zawodnik może wykonać nieograniczoną liczbę lotów. Docelowy czas pierwszego lotu wynosi 30 sek. Gdy zawodnik wykona lot o czasie nie krótszym niż docelowy czas lotu to lot ten jest punktowany, a docelowy czas dla kolejnego lotu jest zwiększany o 15 sekund. Kolejne docelowe czasy lotów wynoszą: 30 sek, 45 sek, 60 sek, 75 sek, 90 sek, 105sek, 120 sek. Liczba lotów potrzebnych do osiągnięcia danego czasu docelowego nie jest ograniczona. Za każdą sekundę lotu punktowanego przyznawany jest jeden punkt, przy czym punktowany jest tylko docelowy czas lotu.
Czas startowy: 10 minut

Przykład:
1 lot 32 sek osiągnięto czas docelowy 30 sek. W następnym locie czas docelowy wynosi 45 sek. Częściowa punktacja wynosi 30 punktów
2 lot 38 sek nie osiągnięto czasu docelowego 45 sek
3 lot 42 sek nie osiągnięto czasu docelowego 45 sek
4 lot 47 sek osiągnięto czas docelowy 45 sek. W następnym locie czas docelowy wynosi 60 sek. Częściowa punktacja wynosi 30 + 45 punktów
5 lot 81 sek osiągnięto czas docelowy 60 sek. W następnym locie czas docelowy wynosi 75 sek. Jednakże pozostało tylko 65 sekund czasu startowego.
Wynik: 30 + 45 + 60 = 135 punktów

 

 

    10.4. Zadanie E (Poker)
Przed pierwszym startem każdy zawodnik ogłasza swojemu chronometrażyście docelowy czas lotu. Następnie zawodnik może wykonać nieograniczoną liczbę startów aby osiągnąć docelowy czas. Jeśli docelowy czas zostanie osiągnięty, zostaje uznany i wtedy zawodnik może ogłosić kolejny docelowy czas, który może być niższy, taki sam lub wyższy od poprzedniego docelowego czasu. Zawodnik może zadeklarować docelowy czas lotu tylko 5 razy. Do wyniku wliczana jest suma czasów docelowych osiągniętych przez zawodnika.
Czas startowy: 10 minut.

Przykład
Czas docelowy - Czas lotu - Czas zaliczony do punktacji
45 sek - 46 sek - 45 sek
50 sek - 48 sek - 0 sek
50 sek - 52 sek - 50 sek
47 sek - 49 sek - 47 sek
60 sek - 57 sek -  0 sek
60 sek - 63 sek - 60 sek
60 sek - 65 sek - 60 sek
Wynik: 262 sek.

 

 

    10.5. Zadanie F (Trzy z sześciu)
Podczas czasu startowego zawodnik może wystartować nie więcej niż 6 razy. Maksymalny punktowany czas lotu wynosi 180 sek. Do wyniku końcowego wliczany jest czas trzech najdłuższych lotów.
Czas startowy: 10 minut.

 

 

    10.6. Zadanie G (Pięć najdłuższych lotów)
Każdy pilot ma nieograniczoną liczbę lotów. Do punktacji sumowane jest pięć najdłuższych lotów. Maksymalny punktowany czas jednego lotu 120 sek.
Czas startowy: 10 minut.


    10.7. Zadanie H (Loty: 1, 2, 3, 4 minutowe (maksymalny czas lotu), w dowolnej kolejności)
Każdy zawodnik ma nieograniczoną liczbę lotów podczas trwania czasu startowego.
Punktowane są maksymalnie 4 najdłuższe loty zawodnika.
Maksymalny punktowany czas dla najdłuższego lotu wynosi 4 minuty.
Maksymalny czas dla kolejnego (drugiego od końca, jeśli chodzi o czas trwania) lotu wynosi 3 minuty i dla kolejnych lotów odpowiednio 2 minuty i jedna minuta.

Czas startowy: 10 minut.

Przykład:
1 lot 190 sek
2 lot 95 sek
3 lot 64 sek
4 lot 105 sek
5 lot 55 sek
6 lot 245 sek
koniec czasu startowego

Czasy 4 najdłuższych lotów:
czas lotu - czas maksymalny - czas punktowany
245 sek - 240 sek - 240 sek
190 sek - 180 sek - 180 sek
105 sek - 120 sek - 105 sek
95 sek - 60 sek - 60 sek

Wynik: 585 sek.

 

 

10.8. Zadanie I (Trzy najdłuższe loty)
Każdy pilot ma nieograniczoną liczbę lotów. Do punktacji sumowane są trzy najdłuższe loty. Maksymalny punktowany czas jednego lotu 200 sek.
Czas startowy: 10 minut.

 

 

 

    10.9. Zadanie J (Trzy ostatnie loty)

Każdy pilot ma nieograniczoną liczbę lotów. Do punktacji sumowane są trzy ostatnie loty. Maksymalny punktowany czas jednego lotu 180 sek.
Czas startowy: 10 minut.

 

 

 

    10.10 Zadanie K (Wydłużanie czasu o 30 s (od 60 do 180 sek))

Podczas czasu startowego zawodnik może wystartować nie więcej niż 5 razy. Maksymalne punktowane czasy dla kolejnych lotów wynoszą: 60 sek, 90 sek, 120 sek, 150 sek, 180 sek. Kolejność musi zostać zachowana. Do punktacji sumowane są czasy wszystkich pięciu lotów.

Czas startowy: 10 minut.

[samolocik]

Dziękuję za wysiłek włożony w przekazanie informacji. Teraz zrobiło się dużo jaśniej w temacie. Przyznam, że komuś się nudziło jak czytam opisy zadań  pocieszające jest to, że na zawodach pewnie jest rozgrywanych 50-70% z nich. Po opisach widać, że trzeba rownież ćwiczyć lądowania, żeby sobie nie odbierać cennych sekund na wykonanie zadania.

[young]

Czytam uważnie. 

Bardzo dziękuję za opis regulaminu.

[Czaro]

Z początku zakładałem prosty tekst z podstawami. Ale zacząłem tłumaczyć, dopisywać. rozbudowywać i wyszedł prawie regulamin, ze wszystkimi zawiłościami. Wybaczcie.

Jak będzie trzeba, to napiszę jeszcze raz, popularno - naukawy samouczek. Ku chwale DLG.

 

Rozmaitość zadań jest niebywałą zaletą F3K. Nie ma to odzwierciedlenia w żadnej innej kategorii modeli. Po drugiej stronie jest np. akrobacja na uwięzi (z całym szacunkiem dla F2B), gdzie lata się ciągle tę samą wiązankę figur od 20 - 30 lat?

W zawodach DLG znajdzie się organizator zawodów, który wyłoży na pierwszą, poranną konkurencję loty na 5 minut (zadanie A). Przy jeszcze ospałej, nie obudzonej termice radź sobie człowieku! Na innej imprezie rozkład konkurencji będzie bardziej ludzki, ale będzie przewaga szybkich, krótkich konkurencji. Przy dobrej pogodzie, kiedy wszędzie nosi, paradoksalnie wygrywa ten co szybciej ląduje, a nie ten co dłużej lata. Taki urok DLG - od kilkunastu lat, ta klasa wykorzystuje to, że modele są małe i zwinne. To nie 3-metrowe kobyły F3J, gdzie startuje się raz na 10 minut (z całym szacunkiem dla F3J). Tu w ciągu 10 minut startuje się 5, 7, czasem 10 razy. W ciągu dnia zmienia się pogoda, zmieniają się zadania, a na każde zadanie inna taktyka. Raz jesteś zawodnikiem, za chwilę mierzysz i podpowiadasz innemu zawodnikowi. Nie ma czasu na nudę

[Marek:D]

Czarku bardzo przejrzyście opisane, to nic, że długo, ale bardzo przydatne są przykłady, które pomagają zrozumieć całość. Jak dla mnie bomba.

 

Pozdrawiam,

Marek

[Czaro]

Wiem, że na pierwszy rzut oka te zadania mogą wyglądać na skomplikowane. Ale wystarczy "polecieć je" na treningu 2 - 3 razy i wszystko staje się jasne. Czas startowy ustawiamy chociażby na telefonie, czasy lotów łapiemy timerem w radiu. Zegar w radiu najlepiej włączać przełącznikiem od fazy rzutu, wtedy jest łatwiej. Na obsługę stopera, kasowanie poprzednich wyników, nastawianie nowego czasu lotu itp. pomiędzy lotami stracimy najwyżej kilka sekund więcej, niż gdyby obok nas stał pomocnik w trakcie zawodów.

Fajna zabawa, nawet bez żadnego podtekstu zawodniczego, zamiast rzucać, lądować, rzucać... bez większego celu.

 

Najlepiej takie zadania latać w kilka osób! Po pierwsze dlatego, że większa frajda, a po drugie dlatego, że jest sporo łatwiej. Wśród kilku modeli w powietrzu przeważnie któryś wreszcie złapie termikę pierwszy i zamarkuje ją reszcie.

[Czaro]

FAI zamierza w 2020 roku wprowadzić szereg zmian w Kodeksie sportowym odnośnie F3K. Poniżej przedstawiam zestawienie zmian:


1. Zawodnik otrzyma prawo do powtórki, jeśli jego model będzie brał udział w kolizji. Przy czym kolizja nastąpiła, kiedy przynajmniej jeden z biorących w niej udział modeli był w fazie startu. Faza startu będzie zdefiniowana, jako czas pomiędzy wypuszczeniem modelu z ręki, aż do momentu, kiedy model osiągnie najwyższy punkt trajektorii lotu.

2. Wprowadzony zostanie pomiar czasu lotu z dokładnością do 0,1 sekundy. Zostanie wykreślony zapis o maksymalnym wyniku możliwym do uzyskania w zadaniach „na styk”, tzn. na przykład w zadaniu 5×2 będzie można uzyskać wynik większy niż 9:55.

3. Przed każdym czasem startowym zostanie wprowadzona 1 minuta „bez latania”, tak jak do tej pory było to tylko przed kolejnymi startami w zadaniu „All Up”.

4. Zostanie skrócona minimalna, możliwa do zastosowania przez organizatora długość czasu testowego do 45 sek.

5. Skreślenie najgorszego wyniku każdego zawodnika będzie obowiązywało dopiero po rozegraniu 12-tej rundy.

6. Z katalogu zadań zostanie wykreślone dotychczasowe zadanie „D – Ladder: wzrastający czas o 15 sekund” i zostanie zastąpione zadaniem „Dwa najdłuższe loty”: maksymalny wynik możliwy do uzyskania w każdym locie: 5 minut, czas startowy 10 minut.

7. W zadaniu „E – Poker” będzie można złożyć tylko 3 deklaracje.

8. Dopisane zostanie zadanie „L – Jeden Lot”: w czasie startowym 10 minut, zawodnik będzie mógł wykonać tylko jeden lot, max 9:59.

9. Dopisane zostanie zadanie „M – Huge Ladder”” w czasie startowym 15 minut, zawodnik będzie mógł wykonać tylko 3 loty, maksymalne wyniki możliwe do uzyskania w poszczególnych lotach to: 3, 5 i 7 minut.

[Czaro]

Pojawił się regulamin na 2020:

https://www.fai.org/sites/default/files/documents/sc4_vol_f3_soaring_20.pdf

 

Wszystkie zapowiadane zmiany wchodzą w życie. Jedyna różnica taka, że czasu testowego będzie 45 sek. Nie więcej.