RomanJ4

Na ile jeszcze pamiętam rosyjski to zrozumiałem, że były one specjalnie wykonane pod modele AN-26 i AN-8.. "An-26. Szukałem zdjęć z Antonowem Mówiąc o silnikach. Oto one:" "Przy- AN-8 były podobne, jeśli nie takie same." "(pojemność) 10cm3. Wykonał Kramarenko. Babiczew na nich również latał"

http://www.rcvengines.com/rcv_modelhome.htm http://www.rcvengines.com/applications_uav.html

http://modelenginenews.org/ed.2004.05.html http://www.rcgroups.com/forums/showthread.php?t=1054975&page=324 http://www.reginaldluycx.be/collectie.html a что это устройство ? http://forums.airbase.ru/2012/10/t86998--sovetskie-aviamodelnye-dvizhki-memuary.html P.S. To ja już wolę nasze diesle ręcznie kręcić... [yotube]

to jeszcze pierzem powinni posypać...

A jak oni tam wciskają tę rurkę z paliwem? Korpus wygląda jakby był oblepiony rycyną...

Mógłby służyć jako ilustracja do tematu kolegi Patryka o powstawaniu siły nośnej... http://pfmrc.eu/index.php?/topic/59853-jak-powstaje-si%C5%82a-no%C5%9Bna/

Może gdzieś tu znajdziesz... http://www.slideshare.net/Wolfsangel/german-bombers-of-worldwar-one http://iaaforum.org/forum3/viewtopic.php?f=8&t=9370&start=0 https://www.pinterest.com/pin/405535141418373370/ https://pl.pinterest.com/pin/492299802991769224/ British airman dropping a bomb. tu może coś będzie...chyba strona 76 http://www.slideshare.net/Wolfsangel/german-and-austrian-aviation-of-ww1 Nie wiem czy również Fokker takie przenosił (te mniejsze oczywiście), ale może były uniwersalne https://en.wikipedia.org/wiki/German_strategic_bombing_during_World_War_I http://www.itv.com/news/anglia/story/2015-01-19/zeppelin-raids-on-norfolk-100-years-ago/ https://www.pinterest.com/maniaty/world-war-one-aviation/ 1917 "A variety of the bombs used by the Germans" https://av8rblog.wordpress.com/page/5/ http://www.wwi-models.org/Photos/Various/Bombs-german/ http://histomil.com/viewtopic.php?t=98 http://www.bbc.com/news/magazine-29612707 http://www.antiqueweaponstore.com/US%20WWI%20MkI%20Aerial%20Bomb.htm ( http://www.antiqueweaponstore.com/WORLD%20WAR%20ONE.htm) http://guide.alibaba.com/shop/mirage-hobby-german-wwi-polish-wwii-bombs-model-kit_52726214.html ,, http://www.shapeways.com/product/XAM9AMGWK/1-32-carbonit-50kg-kit-2-pack (hese distinctive teardrop shaped bombs were among the earliest designs used by the Germans. They came in a variety of sizes from 4.5kg to 50kg. The Luftstreitkräfte used them from 1914 into 1916, at which time they were replaced by the P.u.W. types, which possessed better aerodynamic characteristics, making them far more accurate. These weapons were manufactured by Sprengstoff A.G. "Carbonit" in Silesia, hence the name.) http://eyesofthearmy.dva.state.wi.us/blog1.php/aerial-bombinghttp://scaleplasticandrail.com/kaboom/index.php/component/content/article/44/429-mdc-32nd-scale-bombs http://iaaforum.org/forum3/viewtopic.php?f=8&t=10480 http://tsushima.su/forums/viewtopic.php?id=1721 http://www.network54.com/Search/view/394728/1193172002/Fokker+F.VIIs+in+Spanish+skies+part+1?term=pipa&page=2659 http://ator1149.home.xs4all.nl/wfm/ww1/wishlist-nl.html https://www.pinterest.com/pin/386957792961759753/ http://www.lobah.info/video/german-world-war-1-ace-ernst-udet-gives-passengers-rides-in-a-german-fokker-d-v-hd-stock-footage.html http://www.alamy.com/stock-photo-first-world-war-wwi-aerial-warfare-aeroplanes-germany-soldiers-in-58576497.html http://forum.worldofwarplanes.com/index.php?/topic/14727-ww1-aces/ http://www.aerocrate.com/addon.html http://www.ebay.com/itm/WW1-German-Z-s-u-m-W-M-Bomb-Fuze-with-Cannister-/121648489289?nma=true&si=vK%252Bn2w%252Far454UIoMpecsvZMhl%252BU%253D&orig_cvip=true&rt=nc&_trksid=p2047675.l2557 http://www.wehrmacht-awards.com/forums/showthread.php?t=127582 ciekawe pozycje (coś i o nas) http://riseofflight.com/forum/topic/34585-world-war-one-planes/page-3 ( http://riseofflight.com/forum/topic/34585-world-war-one-planes/ ) http://forum.largescaleplanes.com/index.php?showtopic=22347&page=2 http://wwi.hut2.ru/avia/avia.htm

http://www.youtube.com/watch?v=Aadof0Dns9w

Co może siła odśrodkowa, czyli praktyczny kurs fizyki nie tylko dla modelarzy... [yotube]

Jak nie nudzić się w pracy....

Oczywiście nie śmiem wątpić, że potem wytarłeś szmatką z pyłku i nasmarowałeś ("ruda" szybko działa.. ) A toczenie ładnie wyszło. jak zaczniesz w metalu, to dopiero będzie frajda... Choć mam dobrą radę: przy takim mocowaniu w uchwycie 3-szczękowym sprężystego, nieokrągłego, czworokątnego drewna, wystającego na moje oko ~4 średnice, nietrudno przy toczeniu o wyrwanie go ze szczęk, wystarczy tylko za mocno przycisnąć nożem i ... Dlatego materiał należy podpierać kłem konika, (nie własnym... ) przy drewnie mierzenie mikrometrem nie ma sensu, nawet najtwardsze z racji sprężystości pod naciskiem szczęk suwmiarki może ustąpić o parę setek.. Ale bardzo cieszy mnie, że Koledze coraz bardziej się to podoba. Witamy w klubie...

Życzę naszym młodym kolegom by poszli śladami Macieja Pospieszyńskiego, Marka Szufy, Sebastiana Kawy, czy wielu innych znakomitych naszych awiatorów! A Tobie Pawle wielu utalentowanych uczniów!

Mniejszy lub większy narost powstaje praktycznie przy każdym skrawaniu, ale w wielu przypadkach jest on nikły, bo zostaje prawie natychmiast zerwany przez przesuwający się wiór. Zasadniczo najmniejsze narosty powstają przy toczeniu stali twardych i kruchych dających krótki, odpryskowy, lub schodkowy wiór, oraz żeliw i metali nieżelaznych dających "sypki" wiór jak np mosiądz, A największe przy skrawaniu stali miękkich i metali nieżelaznych jak miedź (zwłaszcza wyżarzona), wiele ciągliwych gatunków aluminium, niektóre brązy, itd. dających długie wióry wstęgowe. Nie tworzy się on również przy bardzo małej prędkości skrawania, nie przekraczającej 1m/min, w zakresie prędkości skrawania 10÷35 m/min jej zwiększenie powoduje zwiększenie narostu. W zakresie prędkości 40÷60 m/min narost zaczyna zanikać, zmniejszając się wraz ze wzrostem prędkości. Przy prędkości skrawania 80÷120 m/min narost zanika całkowicie. Zwiększenie grubości warstwy skrawanej ap (przy nie zmienionych innych warunkach) przesuwa maksimum krzywej narostu do obszaru mniejszych prędkości skrawania, powodując zwiększenie narostu. Zwiększenie kąta natarcia γ (przy nie zmienionych innych warunkach) przesuwa maksimum narostu do obszaru większych prędkości skrawania, powodując zmniejszenie narostu. Stosowanie podczas skrawania środków chłodząco-smarujących, zmniejszających tarcie i temperaturę powierzchni zarówno wióra jak i narzędzia oraz występujące w strefie siły adhezyjne, poprawia spływ wióra po powierzchni natarcia, zmniejsza siły skrawania, przyczynia się przez to do wyraźnego poprawienia gładkości toczonej powierzchni. I daje możliwość stosowania większych prędkości skrawania, co dla porównania przedstawiono na wykresie poniżej, i ma konkretny wymiar który można przedstawić także w takiej postaci Na przykład przy skrawaniu aluminium(zwłaszcza szybkim frezowaniu) bardzo dobre rezultaty daje stosowanie jako chłodziwa denaturatu, lub nieco gorsze - nafty. (nawiasem nafta doskonale sprawdza się przy wierceniu widią szkła i hartowanej stali) Przy skrawaniu stali stosuje się rozcieńczane wodą do odp. konsystencji różne emulsje koncentratów chłodzących oraz czyste oleje obróbkowe https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=6&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjJttL0lP3KAhUFew8KHUd4DPoQFgg3MAU&url=http%3A%2F%2Fwww.statoil.pl%2Fcs%2FSatellite%3Fblobcol%3Durldata%26blobheadername1%3DContent-Disposition%26blobheadername2%3DContent-Type%26blobheadervalue1%3Dattachment%253B%2Bfilename%253D%2522MetallbearbetningBroschyr_PL_Final.pdf%2522%26blobheadervalue2%3Dapplication%252Fpdf%26blobkey%3Did%26blobtable%3DMungoBlobs%26blobwhere%3D1335494103119%26ssbinary%3Dtrue&usg=AFQjCNGeY0tJgyC57apV8GUTRAXOKCCUyQ http://allegro.pl/listing/listing.php?order=p&string=emulsje%20obr%C3%B3bkowe&sourceid=Mozilla-search&bmatch=engagement-v6-promo-sm-sqm-dyn-v2-uni-1-3-0203. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- * Tak pokrótce przedstawia się teoretyczna strona zagadnień związanych z samym procesem skrawania i różnych czynników mających pośredni i bezpośredni wpływ na jego przebieg. Mam nadzieję, że nie zanudziłem tym zbytnio kolegów, i możemy wrócić do praktycznej strony tokarstwa. Poznaliśmy już klasyfikację różnych typów noży tokarskich ze względu na rodzaj i zastosowanie, a teraz poznamy podstawową budowę (może nawet od tego powinienem zacząć), nazwy poszczególnych jego części, byśmy omawiając ich zastosowanie, sposoby ostrzenia i użycia, mogli mówić jednym językiem. Przydatne to także będzie kolegom szukającym samodzielnie wiedzy o jakimś związanym z obróbką problemie. Bardziej szczegółowo dla potrzeb nauki budowa noża przedstawia się tak: my jednak będziemy posługiwać się takim w zupełności wystarczającym uproszczonym diagramem, gdzie najważniejsze części zaznaczono kolorami W praktyce amatorskiej, jeśli nie będziemy korzystać z noża składanego gdzie praktycznie nie mamy nic do roboty poza dobraniem odpowiedniego dla danego zadania i ewentualną wymianą zużytej płytki, noże lutowane będą dość często przez nas wykorzystywane do różnych zadań, więc musimy umieć je samemu sobie odpowiednio naostrzyć. Nowo zakupione noże mają zazwyczaj indukcyjnie wlutowane surowe płytki z podstawowymi tylko zarysami kształtu i kątów, ( jak powstają płytki i sposób lutowania do trzonków widać tu ) http://tzsanxin.en.alibaba.com/product/739250703-200534342/brazing_carbide_tool_tips.html które nie przeważnie pozwalają na uzyskanie właściwych parametrów obróbki, a co za tym idzie zadowalającej gładkości obrobionej powierzchni. Jedynie do zgrubnego obtoczenia spawów lub bardzo zanieczyszczonych piaskiem odlewów czy rdzą możemy stosować(choć nie zawsze) płytki surowe ze względu na większą wytrzymałość krawędzi. W efekcie otrzymujemy noże których widoczny poniżej "garnitur" powinien być prędzej czy później podstawowym zalążkiem naszej kolekcji nazwa i podstawowe zastosowanie : 1. nóż boczny prosty NNZa-b (ISO1), toczenie powierzchni zewnętrznych, głownie walcowych, i pow. stożkowych odsadzeń, kołnierzy, 2. nóż wygięty NNZc-d (ISO2), toczenie wzdłużne, poprzeczne(planowanie), fazowane krawędzi zewnętrznych i wewnętrznych, jeden z niezbędnych podstawowych noży, 3. nóż spiczasty NNPe (ISO10) do delikatnego ze względu na mały kąt wierzchołkowy (εr) płytki toczenia zewnętrznego (ew. stożkowych rowków), z tego tez powodu nie nadaje się nacinania gwintów zewnętrznych (kąt 60° dla metrycznych, i 55° dla Whitwortha), zamiast niego do nacinania gwintów lepiej sobie sprawić prawy nóż NNGc-r (ISO12) z kątem 60°, jeden z podstawowych noży, 4. nóż szeroki NNPd (ISO4), do wcinania, wygładzania szerokich rowków, potrzebuje sztywnej maszyny 5. nóż czołowy NNBk-m (ISO5) w zależności od sposobu zaostrzenia może służyć do toczenia poprzecznego krótkich czopów, panowania, lub toczenia wzdłużnego, w niektórych operacjach może zastąpić nóż NNZc(ISO2) 6. nóż boczny odsadzony prawy NNBc-d (ISO3), do toczenia wzdłużnego, o kącie przystawienia Kr=95°, dobry do toczenia stopniowanych wałków o różnych średnicach, gdzie czoła stopni muszą być planowane prostopadle do osi, lub lekko wklęsłe. Może być zamiast NNBe-f (ISO6) 7. nóż boczny odsadzony prawy NNBe-f (ISO6) do toczenia wzdłużnego, o kącie przystawienia Kr=90°, jeden z podstawowych noży. 8. nóż boczny odsadzony lewy NNBc-d (ISO3), do toczenia wzdłużnego, o kącie przystawienia Kr=95°, podobnie jak prawy do toczenia stopniowanych wałków o różnych średnicach, gdzie czoła stopni muszą być planowane prostopadle do osi, lub lekko wklęsłe. 9. nóż przecinak NNPa-c (ISO7), niestety często, zwłaszcza produkcji "no name", spotyka się płytki bez podcięć 1° na szerokości b1 oraz w płaszczyźnie pionowej, jeden z podstawowych noży, 10. nóż wytaczak prosty NNWa/NNUa (ISO8) o kącie przystawienia Kr=75°, do wytaczania otworów przelotowych, lub nieprzelotowych i stopniowanych w których czoło stopnia może być skośne, 11. nóż wytaczak spiczasty NNWb/NNUb (ISO9) o kącie przystawienia Kr=95°, do wytaczania otworów przelotowych, nieprzelotowych, i stopniowanych w których czoło stopnia może być wklęsłe lub prostopadłe do osi(planowane), można nimi także wcinać podtoczenia oraz planować czoła tulei, jeden z podstawowych noży, Ja pewnie zauważyliście przy charakterystyce każdego noża podany jest gatunek (w/g klasyfikacji ISO) węglika spiekanego zastosowanych płytek. Szczegółowo gatunek jest oznaczany(wybijany) zazwyczaj na trzonku noża(P,M,K... + numer), a trzonek (choć nie zawsze) ma kolor odpowiadający głównej grupie zastosowania ISO Poniżej ogólna i szczegółowa specyfikacja dla poszczególnych gatunków A czymże się różni np P10 od P30m czy K10 od K20? Krótko mówiąc jest to gradacja właściwości płytki: im więcej "P" (większy numer) tym mniej płytka twarda, ale za to bardziej elastyczna i odporna na udary mechaniczne. I odwrotnie - im mniejszy numer "P" - tym bardziej twarda, odporna na ścieranie, ale niewytrzymała, krucha, do przerywanego obtaczania np zębatek się nie nadaje, zatem: P10-15 najbardziej twarda odporna na ścieranie, do twardszych stali, niewysilonej obróbki wykończającej P20 do obróbki lekko przerywanej a np. P30 czy P40 najwyższa ciągliwość węglika do obróbki zgrubnej i przerywanej . Poniżej diagram parametrów skrawania dla płytek P Czasem możemy dostać do reki nóż z innym oznaczeniem, gdzie zamiast "P" (jest to oznaczenie w/g normy ISO - międzynarodowej), będzie "S" - jest to tylko oznaczenie handlowe producenta (w/g jego wewnętrznej normy). Inny producent dla tej samej normy "P" (w/g ISO) może zastosować całkiem inne, swoje indywidualne oznaczenie handlowe. Ale płytka (gatunek bazowy węglika, bo mogą być jako całość powlekane) de facto będzie ta sama. Na przykład spotykane u Pafany kto chce sobie pogłębić temat: https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjUndbuh4fLAhWB8ywKHSX-CC0QFggoMAI&url=http%3A%2F%2Fwww.kammar24.pl%2Fimages%2Fa-katalogi%2FInformacje_techniczne_-_obrobka_skrawaniem.pdf&usg=AFQjCNFIlBD21uvrK_zCE19Pkiqd2AZGzw https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjUndbuh4fLAhWB8ywKHSX-CC0QFggcMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.openaccesslibrary.com%2Fvol14%2F5.pdf&usg=AFQjCNGOYAO_EPNKPgFiKhukD97B4_WGjg Oczywiście nie musimy mieć ich wszystkich od razu by zacząć przygodę z tokarstwem, choć lutowane nie są takie drogie... Nasza Pafana też robi zestawy dla hobbystów, ale bodaj tylko z trzonkami 8x8 i 10x10 na płytkach gatunku P30. http://www.pafana.pl/zestawy_Hobby_diy.php http://www.kammar24.pl/zestawy-nozy-tokarskich-lutowanych-c-35_1322_779_793.html cdn..

Wracając do ustawień noży w imaku, Skoro zmniejszanie kąta przystawienia głównej krawędzi skrawającej (Kr) do materiału i wydłużanie czynnej długości krawędzi skrawającej (la) zwiększają opory skrawania, to dlaczego w praktyce stosuje się także różne od 90°? Ano dlatego, że od niego zależy także trwałość ostrza narzędzia. Im jest mniejszy Kr, tym większy jest kąt naroża (εr), zawarty między główną a pomocniczą krawędzią skrawającą, więc tym mocniejsza jest konstrukcja narzędzia. W miarę zmniejszania się kąta przystawienia (Kr) zwiększa się czynna długość krawędzi skrawających (la) wskutek czego mniej się one nagrzewają, a co za tym idzie – ostrze mniej się zużywa. Kąt przystawienia (Kr) ma też pewien wpływ na gładkość obrabianej powierzchni. Przy dużych kątach przystawienia powierzchnia przedmiotu po obróbce jest mniej gładka. Wraz ze zmniejszeniem się kątów przystawienia (Kr) (do określonej wartości) poprawia się gładkość powierzchni przedmiotu materiału, ale wzrastają siły działające na narzędzie (bo szerzej skrawa), i zmienia się kierunek wypadkowej tych sił, co staje się przyczyną drgań, które zakłócają przebieg obróbki. (mówiliśmy już o tym przy mocowaniu wytaczaków) Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne, gdy poddaje się obróbce przedmioty o małej sztywności. Z tego powodu ustala się pewne granice wartości kątów przystawienia w zależności od rodzaju obrabianego przedmiotu: - do przedmiotów o dużej sztywności stosuje się noŜe o kątach (Kr) = 10°÷30°. - do mniej sztywnych przedmiotów powinno się stosować noże których kąt (Kr) zawiera się w granicach 60°÷90°. Na jakość obrabianej powierzchni może mieć wpływ także kierunek spływu wióra, który zależy miedzy innymi od kąta pochylenia głównej krawędzi skrawającej (λs) który może być: a - dodatni (+λs),gdzie linia głównej krawędzi skrawającej opada od wierzchołka w dół b - zerowy (λs= 0)gdzie linia głównej krawędzi skrawającej jest poziomo na wysokości wierzchołka c - ujemny, (-λs) gdzie linia głównej krawędzi skrawającej opada ku wierzchołkowi co wespół z kątem przyłożenia (Kr) skutkuje przeważnym kierunkiem spływu wióra a - kierunek spływu wiórów jest zgodny z kierunkiem posuwu noża podczas obróbki przedmiotu. b i c - wióry spływają w kierunku przeciwnym do kierunku posuwu, co zwłaszcza w przypadku c często prowadzi do ich tarcia o obrabiany materiał, i pogarsza jakość jego powierzchni. Podsumowujac dotychczasową wiedzę mamy już pojęcie jakie tajniki posiada geometria tokarek, jak kształt ostrza narzędzia, jego ustawienie do materiału, sposób zamocowania w imaku, gatunek, oddziaływuje na proces toczenia, czym skutkuje zastosowanie takich czy innych parametrów skrawania. Ale nie znamy jeszcze odpowiedzi na wydawało by się pytanie tyleż proste, co zastanawiające: - " dlaczego nóż tokarski toczy..? " - Odpowiem na nie posługując się przykładem. Zapewne znacie z internetu lub programu "Pogromcy Mitów" film w którym mnich z Shaolin dokonuje sztuki wydawałoby się wręcz niemożliwej do wykonania - rzucając igłą przebija nią szklaną taflę bez rozbijania jej na kawałki, powodując pęknięcie balonu po jej drugiej stronie ? (kto nie widział może tu obejrzeć) http://www.youtube.com/watch?v=e_XSi2Ix1EM Dlaczego to możliwe skoro szkło, choć kruche, jest dość twarde - twardość w skali Mohsa 5–7, a igła z hartowanej stali ok (Mohsa 8-9) jest lekka jak piórko ? A dlatego że, jak to wyjaśniają w filmie, cała siła pchnięcia nadając igle ogromną prędkość, przy uderzeniu w szkło skupiła się na bardzo małej powierzchni - jej wierzchołku(czubku), wywierając tak ogromny nacisk zdolny je przebić. (bokiem by tak nie poszło ) A co ma to wspólnego z nożami tokarskimi ? Ano ma, - przez analogię. Taką linią czubków igieł jest główna krawędź skrawająca narzędzia, gdzie w styku z obrabianym materiałem skupia się cała moc napędu obrabiarki, przekształconej po części w ruch posuwisty (narzędzia), po części obrotowy (materiału obrabianego). (a także frezarek - obrotowy narzędzia i posuwisty materiału, strugarek - posuwisty narzędzia, wiertarek -posuwistoobrotowy narzędzia, itd...) Ale przecież stal to nie kruche szkło? Prawda, ale też ma swoją granicę plastyczności, którą można przekroczyć przykładając odpowiednio dużą i skoncentrowaną siłę wywołującą w metalu ponadkrytyczne naprężenia przekraczające granicę odkształceń sprężystych, powodując tym oddzielenie wióra od reszty materiału. Pomaga w tym jeszcze wysoka temperatura w obrębie roboczym wewnętrznego tarcia zgniatanych i przesuwanych kryształów, dodatkowo "zmiękczająca" metal, oraz inne skomplikowane zjawiska, których tu rozpatrywać nie będziemy W tym samym procesie skrawania wiór przesuwający się po powierzchni natarcia musi pokonać siłę tarcia. Tarcie to odbywa się w warunkach specyficznych gdzie naciski jednostkowe mogą osiągnąć wartość od kilku do kilkudziesięciu ton na cm2 (!), a powierzchnie styku znajdują się w niejednorodnym polu temperatury, przy czym ekstremalnie wartości temperatury styku mogą punktowo osiągnąć nawet wartości temperatury topnienia materiału obrabianego (stal - około 1400°C, np przy stępieniu czy wykruszeniu ostrza). Ale średnio, w wyniku przewodnictwa do innych partii materiału i narzędzia, także dzięki chłodzeniu, temperatura w tym obszarze jest zazwyczaj niższa, orientacyjnie przedstawiona na rys. poniżej Orientacyjny rozkład temperatury w ostrzu skrawającym, wiórze i przedmiocie obrabianym podczas toczenia stali średniej twardości z głębokością skrawania ap = 0,32 mm Oczywiście, dla różnych metali z racji różnych ich twardości, oraz zastosowania różnych parametrów skrawania, te temperatury w danych obszarach też będą się odpowiednio zmieniać, czego uproszczonym wynikiem jest poniższy diagram warunków skrawania dla ogólnego podziału grup metali 1 - Stal obejmuje rozległy zakres materiałów od niestopowych po wysokostopowe, włączając odlewy staliwne. Skrawalność, zazwyczaj odpowiednia, zależy w dużej mierze od twardości, zawartości węgla i dodatków stopowych. Do obróbki warsztatowej nadają się: stale konstrukcyjne, staliwo, stale konstrukcyjne stopowe sprężynowe, i niektóre stale konstrukcyjne stopowe przed obróbką cieplną lub odpuszczone. 2 - Stale nierdzewne są materiałami stopowymi z zawartością minimum 12% chromu; inne stopy mogą zawierać nikiel oraz molibden. Odróżniamy stale nierdzewne ferrytyczne, martenzytyczne, austenityczne oraz austenityczno- ferrytyczne (typu duplex). Właściwością wspólną wszystkich tych typów jest narażenie krawędzi skrawających na spore ilości ciepła, dlatego że stale wykazują kilkukrotnie niższą przewodność cieplną niż inne zwykłe stale. Oraz tendencje do sczepiania się z narzędziem zwłaszcza przy krawędzi skrawającej w takim razie zaleca się korzystanie z preparatów smarujących. Z tej przyczyny zaleca się stosować specjalnych narzędzi skrawających ( np. wiertła do stali nierdzewnej, z wysoką zawartością kobaltu, odpowiednią geometrią ostrza, czy narzędzia VHM, PCB, itd). 3 - Żeliwo, w odróżnieniu do stali, jest rodzajem materiału o krótkim wiórze. Żeliwo szare oraz żeliwo ciągliwe są zupełnie łatwe w obróbce, podczas gdy żeliwo sferoidalne, żeliwo o zwartym graficie oraz żeliwo hartowane z przemianą izotermiczną sprawiają więcej problemów podczas obróbki. Wszystkie żeliwa zawierają SiC, który ściera krawędź skrawającą. 4 - Metale nieżelazne jak aluminium, miedź, mosiądz są bardzo miękkie i łatwo skrawalne. Jedynie aluminium ma tendencję do przyklejania się do powierzchni natarcia i potrzebuje bardzo ostrych narzędzi (kąt natarcia) i stosowania preparatów smarująco-chłodzących (denaturat, nafta, i inne do toczenia, Terebor preparat do gwintowania i wiercenia), Ale aluminium o 13% zawartości krzemu jest bardzo ścierne. Ogólnie, zaleca się tu noże, wiertła, i frezy z ostrymi krawędziami, które są odpowiednie do skrawania z dużą prędkością i charakteryzują się długim czasem eksploatacji. 5 - Superstopy żaroodporne. To grupa zawierająca dużą ilość materiałów bazujących na wysokostopowym żelazie, niklu, kobalcie i tytanie. Przywierają one do narzędzia, tworzą narosty na ostrzach, utwardzają się w ciągu obrabiania – umocnienie przez gniot i powodują powstawanie wysokich temperatur w strefie skrawania. Bardzo trudne do obróbki a w warunkach warsztatowych praktycznie nie obrabialne. 6 - Stale hartowane. Ta grupa obejmuje stale o twardości pomiędzy 45- 65 HRC, jak również żeliwo utwardzone ok. 400-600 HB. Twardość czyni te materiały trudnymi do obrabiania a w warsztatowych warunkach nieskrawalnymi. Podczas skrawania aktywują wysokie temperatury i są bardzo ścierne dla krawędzi skrawających. Czyli podsumowując: 1, 3, 4 - grupa jest skrawalna, 2 - w ograniczonych rozmiarach, a za 5 i 6 - to lepiej w warunkach amatorskich się nie zabierać... Jak widać, skrawanie twardej stali stalami szybkotnącymi, np stalkami czy frezami HSS, ze względu na występujące przy tym wysokie temperatury odpuszczające i rozhartowujące(dla HSS jest to ok.~600°C), Wpływ temperatury na twardość stali szybkotnącej . przy których w skutek powstawania tzw. plam miękkich traci ono odporność na ścieranie i niezmienność kształtu ostrza, może nastręczyć sporo problemów, wymusić konieczność stosowania niewysokich parametrów skrawania, niezbędnego skutecznego chłodzenia. A niektórych twardszych rodzajów stali wręcz się nie da nimi skrawać, choć jest możliwe do obróbki stali dostatecznie miękkich (np wiercenie, frezowanie, toczenie, itd) A na przykład dla aluminium i innych kolorowych temperatury będą już na tyle niskie, że można je nimi obrabiać bez większego problemu, choć zetkniemy się tam często z problemem narostu Skąd się on bierze? W wyniku istnienia tarcia na powierzchni styku wióra z ostrzem, występuje opóźnienie przesuwania się warstwy tworzącego się wióra położonej najbliżej powierzchni styku, czyli tzw. włóknistość spodniej części wióra. Jest ona po części odpowiedzialna w niektórych zakresach warunków skrawania, przy skrawaniu metali plastycznych (w tym głownie nieżelaznych), za powstanie narostu na ostrzu, ponieważ spływ wióra po powierzchni natarcia w pobliżu wierzchołka w strefie nalepiania zostaje poważnie zaburzony, a chwilowo do czasu jego oderwania nawet zatrzymany . Narost Jest to klinowe przedłużenie ostrza utworzone z materiału obrabianego, twardsze w wyniku zgniotu niż on sam, który częściowo przejmuje pracę ostrza, wpływa na przebieg tworzenia się wióra, ale co ważniejsze, zmienia także wymiary i charakter obrabianej powierzchni, o czym wspominałem wcześniej przy prezentacji filmu jak ostrze skrawa stal pisząc o dużej chropowatości, "paskach" i "dropach" na niej występujących w wyniku jego powstawania. cdn..

Tak, oczywiście jestem tego świadomy, stąd ostatnie zdanie, bo "nie jestem przeciw, a nawet za" choć to pieśń przyszłości, tylko chciałem koledze naświetlić zagadnienie, bo często mniej zorientowanym w temacie falowników kolegom wydaje się że zastosowanie takiegoż do napędu będzie panaceum na wszystkie problemy. No chyba, że damy silnik z 1,5-2,2kW... jest możliwe, ale najpierw trzeba dokładnie poznać ten konkretny problem, pomierzyć, i da się zaradzić, nawet przy użyciu tej tokarki, choć wymagać to będzie sporego nakładu pracy i cierpliwości...

Falownik oczywiście fajna i pożądana rzecz, ale trzeba mieć świadomość, że pomimo układów falownika podtrzymujących moment (Mo)w funkcji obrotów w zakresie bliskim nominalnego silnika, to przy np wierceniu większymi wiertłami, gwintowaniu dużymi wymiarami M narzynek czy gwintowników, bez jego zwiększenia poprzez zwiększenia przełożenia przekładnią pasową może okazać się niewystarczający przy napędzie bezpośrednim. Taką generalnie wadę mają wszystkie małe tokarki gdzie wrzeciono ma bezpośredni jedno, ewentualnie dwustopniowy napęd od silnika. Sprawę praktycznie rozwiązuje zastosowanie falownika i pośredniej, przełączanej przekładni pasowej o dużym przełożeniu (obroty w pewnym zakresie dokładnie reguluje i tak falownik) dające średnio poziom nawet 25-150/min Co nie umniejsza zalet zastosowania falownika w tym przypadku, bo przekładnia już jest..

Wracając do ustawień noży w imaku, to jeśli nie znamy ile wynosi wysokość (h), a w DTR-ce nie pisze, to możemy albo podkładać jeśli trzeba pod nóż cienkie podkładki aż do ustawienia noża do wysokości kła (nóż przed sprawdzeniem wysokości trzeba lekko dociskać śrubami, bo pakiecik z kilku podkładek lubi "siadać" pod dociskiem). Aby nie ściągać uchwytu samocentrującego celem zamocowania kła we wrzecionie, co jest upierdliwe, można ustalać nóż do kła w koniku przekręcając i zaciskając w takim położeniu imak, oraz, lekko zaciskając tuleję konika (by wykasować ew. luz) Wysokość możemy też zmierzyć mocując odcinek miękkiego np aluminiowego kwadratowego pręta lub kątownika (do dostania w Obi, itp) w imaku podobnie jak nóż, przystawiając jego boczną ściankę do wierzchołka kła i zarysowując na niej odcinek linii, której wysokość możemy później zmierzyć suwmiarką. Co prawda taki pomiar może być troszkę niedokładny, zależy jakie mamy oko, ale uchyb ma zazwyczaj niekrytyczne dla wymiaru h pojedyncze dziesiąte części milimetra. Jak już znamy wysokość do osi to w prosty sposób możemy dobrać odpowiednią ilość podkładek podkładając je sobie pod spód trzymanego w ręku noża, i mierząc tę wysokość suwmiarką jak na rysunku, lekko ściskając całość szczękami bo blaszki podkładek, zwłaszcza w pakiecie lubią prężyć. Wysokość zawsze mierzymy do wierzchołka ostrza noża lub głównej krawędzi skrawającej. Tak dobrany pakiet zazwyczaj nie potrzebuje korekty. Zupełnie inaczej, jak to już wcześniej przedstawiałem(http://pfmrc.eu/index.php?/topic/58564-jaka-ma%C5%82a-frezarka-do-metalu/page-6) , mocujemy noże to wytaczania, nacinania gwintów wewnętrznych. Tu ze względu na wytaczaną często niewielką średnicę trzeba kompromisu między rzeczywistym kątem natarcia ostrza możliwym do ustawienia w tym otworze, a niwelacją ewentualnego obniżenia krawędzi skrawającej w wyniku ugięcia noża pod działaniem sił skrawania. Zwłaszcza daleko wystawionego wytaczaka o małym przekroju i dużej wiotkości. http://www.cnc.info.pl/topics101/noze-skladaki-do-malych-otworow-vt72089,60.htm najczęściej dla b.małych otworów mocuje się powyżej osi, co daje mocno ujemny kąt natarcia, więc jeśli stosujemy wytaczak z lutowana płytką lub HSS możemy poprzez zaszlifowanie w nim sporego dodatniego kąta natarcia (np w postaci rowka wiórowego) poprawić rzeczywisty kąt natarcia. Bo im bardziej dodatni kąt natarcia, tym mniejsze siły skrawania są potrzebne do obróbki przedmiotu. Małe siły skrawania to małe ugięcie narzędzia. To również mniejsze siły promieniowe odpychające nóż w kierunku osi toczenia - mniejsze ugięcie promieniowe, i mniejsza tendencja do powstawania niepożądanych drgań. Również głębokość skrawania (ap)ma wpływ na ugięcie i odsunięcie Zalecane (przez Sandvik) długości wystawienia i długości mocowania (krotność średnicy przekroju trzonka) dające najmniejsze ugięcie i podatność na drgania różnych rodzajów wytaczaków.przedstawiam poniżej. od góry: 1 = monolityczny wytaczak stalowy, 2 = wytaczaki całowęglikowe, 3 = stalowe wytaczaki z tłumieniem drgań, wersja krótka 4–7 x BD​, 4 = stalowe wytaczaki z tłumieniem drgań, wersja długa 7-10 x BD​, 5 = wzmacniane węglikiem wytaczaki z tłumieniem drgań10–12 x BD i 12–14 x BD, jak widać dla stalek HSS i lutowanych VHM praktycznie tyle średnic wystawić ile mocować. Ale czasem jest inna wyjątkowa potrzeba. Ale to nie koniec, na wielkość tych sił (zresztą dla wszystkich noży, nie tylko przy wytaczaniu), ma zasadniczy wpływ jeszcze jeden czynnik - kąt przystawienia (Kr) głównej krawędzi skrawającej do materiału. - przy wytaczaniu (czerwone strzałki pokazują wypadkową sił), gdzie przy kącie przystawienia bliskim 90° (0°), duża część siły posuwowej wraca od przedmiotu obrabianego w kierunku osiowym. Siły działające w kierunku osiowym powodują mniejsze ugięcie narzędzia niż siły o tej samej wartości działające w kierunku promieniowym. Dlatego przy toczeniu wewnętrznym kąt przystawienia nie powinien być mniejszy niż 75° (15°). - przy toczeniu pow. zewnętrznych, Dlaczego wartość kąta Kr ma takie znaczenie? Ano dlatego, że zwiększanie go jak widać na powyższym rysunku i tabelce, powoduje wydłużanie się długości (la) krawędzi czynnie skrawającej materiał przy tej samej ustawionej głębokości skrawania (ap), co zwiększa opory skrawania. A wynika to z prostej, znanej każdemu matematyki zależności długości przeciwprostokątnej (la) trójkąta prostokątnego w zależności od kąta wierzchołkowego α (Kr), więc nie będę tu przytaczał. Krótko mówiąc - ustawiając mocowaniem czy nóż z dużym kątem przystawienia to tak jakbyśmy zwiększyli głębokość skrawania, tyle, że w toczeniu zewnętrznym ze względu na krótkie mocowanie gdzie sztywność noża jest potencjalnie większa niż przy wytaczaniu, nie gra on aż tak znaczącej roli jak w wytaczaniu. Jedynie trzeba mieć na uwadze wtedy większą skłonność do drgań i większe zapotrzebowanie na moment obrotowy. cdn..

Znamy to, znamy.... A potem jak za pomocą "tego czegoś" naprawisz jakiś domowy sprzęt którego bez tego wcześniej naprawić się nie dało, usłyszysz rzucone bez zażenowania (wcześniejszą opinią) - Nooo. jak dobrze, że takie coś kochanie masz... A co do przecinania to może być z początku ciężko pomimo poprawienia noża przez fachowca, bo im mniejszej średnicy detal chcesz przeciąć, tym węższy powinien być nóż Dla Ø 10 najlepiej 1,5-2mm. Dlatego tokarzowi potrzebne tyle różnych noży... Popróbuj sobie najpierw na kolorowych...

Oczywiście ma kolega rację, dla obróbki CNC są technicznie trochę inne procedury i aplikacje wykonawcze, choć dla obu rodzajów obróbki są te same podstawy teoretyczne, A jako, że raczej niewielu modelarzy (a i innych niekomercyjnych amatorów 'wiórotwórstwa"), może się pochwalić maszynami CNC, przeto pozwolisz, że głównie do "manualnych" będę kierował swoje wpisy, bo trudno zaczynać nie znając choćby zarysu podstaw... Jak i w modelarstwie zresztą...

Mosiądz z racji swojej struktury krystalicznej, twardości, małej ciągliwości (kruchości), jest dość "sypkim" materiałem jeśli chodzi o wióry (najczęściej tworzy igiełki), zwłaszcza przy niewielkich głębokościach skrawania, ale to też zależy od gatunku. Zbliżone dają np niektóre rodzaje żeliwa, ale z troszkę innego powodu(grafit). Natomiast takie (igiełkowe) dla stali najczęściej oznaczają powstawanie niepożądanych drgań mogących zniszczyć narzędzie. Podobnie inne metale, gdzie powstawanie wiórów w takiej czy innej formie zależy po części od własności samego materiału, w tym jego twardości i ciągliwości, a po części od kształtu narzędzia i parametrów skrawania. Ten sam metal da nam inne wióry przy prostej zerowej czy ujemnej powierzchni natarcia noża, inny jeśli zastosujemy tzw.rowek wiórowy(kąt dodatni z łagodnym przejściem w ujemny), a jeszcze inny gdy prostą z zerowym czy ujemnym i łamacz (jak w składakach). różnice widać poniżej (uwaga! polski opis na filmach jest pomylony) skrawanie- kąt dodatni skrawanie - kąt ujemny Jak w ogóle tworzy się wiór mogli koledzy zobaczyć na filmie który prezentowałem wcześniej (lub http://joemonster.org/filmy/45158 ) I o tym jak dany rodzaj można osiągnąć(dla danego rodzaju czy nawet konkretnego gatunku metalu) jest cała nauka, od bardziej podstawowej, użytkowej http://ioitbm.p.lodz.pl/Dydaktyka/OU/OU-1.pdf http://www.cim.pw.edu.pl/zoios_oceny/obskra/pdfy/cw_4.pdf do teoretyczno-badawczej, rozpatrującej zjawisko na poziomie fizyki i chemii molekularnej http://www.zmp.wm.tu.koszalin.pl/body/download/skrypt_got.pdf https://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i5/i3/i5/i3/r5353/ZebalaW_ModelowanieProcesu.pdf a generalnie rodzaje wiórów jakie powstają zgrubsza dzieli się na: wstęgowe, schodkowe, i odpryskowe, oraz ich różne kombinacje.. ale najbardziej pożądane w produkcji przemysłowej ze względów technologicznych (np. łatwość usuwania z pola roboczego, mała objętość składowania, itd) są takie jak poniżej, dlatego też dla danego materiału zaleca się się odpowiednie narzędzia (katalogi) i warunki skrawania które są kompromisem miedzy wydajnością a wymaganiami technologiczno-maszynowymi. co dla konkretnego materiału i narzędzia skutkuje konkretnymi już (zalecanymi) parametrami: Jak więc widać i operator (tokarz) może mieć niemały wpływ na postać uzyskanego wióra, i (co bardziej nas interesuje) - na jakość uzyskanej powierzchni obrabianego detalu. Dla nas amatorów w zasadzie nie ma aż tak dużego znaczenia (poza BHP i jakością powierzchni) jakie będą się "produkować", bo czas (i wypłata) nas nie goni, ale warto wiedzieć choć trochę co od czego zależy..

Przy obróbce skrawaniem zawsze powstają. Zależy tylko jakie, i o tym będzie przy okazji geometrii noży...

No to pierwsze koty za płoty! Moje gratuluje! Potem w ramach gradacji trudności zatocz sobie kawałek aluminium lub mosiądzu, potem miękkiej stali... Tylko uważaj na dłuuuugie wstęgowe wióry, jeśli takie będą powstawać i kłębić się pod uchwytem, by ich nie pochwycił i owinął, bo mogą sieknąć, A zaręczam - są ostre niczym brzytwa i gorące... i broń boże usuwać gołą ręką bo będzie po palcach! Do ich usuwania w czasie obróbki, i po, najlepszy jest... mały 20-30cm pogrzebacz(hak) z drutu. Garda z dekielka od słoika, metalowej miseczki itp..